Cork

 

Nazwę swą bierze od irlandzkiego Corcach Mór na Mumhan co oznacza Wielkie Bagno Munsteru. Leży w prowincji Munster na południowym zachodzie Irlandii. Jest trzecim co do wielkości miastem wyspy po Dublinie i Belfaście, liczy około 150 tys. mieszkańców. Jest to ważny port morski, a także baza floty, która znajduje się w przylegającym do Cork porcie w Cobh.

Dzieje Cork sięgają czasów św. Fin Barre’a, który założył w tym miejscu, na małej wysepce na rzece Lee, klasztor w VII w. W miejscu klasztoru znajduje się obecnie monumentalna Katedra Św. Fin Barra. Teren ten był wielokrotnie najeżdżany przez duńskich wikingów, którzy z czasem osiedlili się na podbitych ziemiach. Miasto zostało pierwotnie zbudowane na 13 wysepkach na rzece Lee, co było przyczyną częstego zalewania miasta przez rzekę, oraz trudności z opanowaniem błotnistego terenu. W XII w. Cork było wielokrotnie zdobywane przez angielskich najeźdźców, następnie odbijane przez miejscowych władców co w efekcie doprowadziło kilkakrotnie do całkowitego zniszczenia miasta (np. w XIV, XVII w.). Jest to jeden z powodów braku starszej zabudowy w mieście. Ostatnim kataklizmem, który zniszczył miasto był wielki pożar w 1920 r. podczas Wojny o Niepodległość, w której zresztą zginęło dwóch burmistrzów miasta. Do ciekawszych zabytków architektury należy kilka XVIII w. domów zachowanych w centrum.

Co warto zobaczyć w Cork:

Blackrock Castle, zbudowany został w XIX w., leży u ujścia rzeki około 5 km od centrum. Zbudowano go jako fort broniący wejścia do portu. Ratusz (City Hall) jest stosunkowo młodym budynkiem, został uroczyście otwarty w 1936 r. przez prezydenta Eamona de Valere. Zbudowano go za pieniądze pochodzące z brytyjskiego odszkodowania za spalenie Cork w czasie Wojny o Niepodległość w 1920 r. Warto w tym miejscu wspomnieć, że w 1920 r. burmistrz Cork, Thomas NacCurtain został zastrzelony przez Brytyjczyków, a jego następca Terence McSwiney zmarł w więzieniu Brixton w wyniku strajku głodowego. Katedra Św. Fin Barre’a jest najbardziej znanym kościołem miasta, jego bryła nie jest stara pochodzi z XIX w. i jest typowym neogotykiem. Imponujące jego trzy wierze górują nad miastem i liczą niemal 100 m wysokości. Muzeum Miejskie zaprasza z kolei na wystawę poświeconą historii miasta i regionu. Cork jest miastem uniwersyteckim od 1845 r. Szeroko znanym jest również istniejący od 1792 r. browar ważący znakomite piwo Beamish a także browar Murphy’s. Oba gatunki, należące do stoutów, znane są także w Polsce.

Zachodni Cork
Najciekawszymi miejscami do zobaczenia na zachodzie hrabstwa są miasteczka; Clonakilty, które jest zapleczem rekreacyjnym dla miasta Cork, gdzie można zwiedzić sympatyczne miniaturowe muzeum kolejnictwa. Następnie Skibbereen, targowe miasteczko z katedrą (XIX w.) zbudowaną na wzór greckich świątyń. W lokalnej szkole St.Fachtna’s High School znajduje się miłe muzeum folklorystyczne. W małym porcie rybackim Bantry w XVII w. wylądowała francuska flota inwazyjna, która miała za zadanie wesprzeć walkę Jakuba II z Wilhelmem Orańskim, drugi raz Francuzi wylądowali w tym miasteczku w 1796 r. wspierając irlandzkich powstańców. Oba desanty nie zdołały zmienić losów walk, a wojska francuskie musiały się wycofać.

Środkowy Cork
Najbardziej znanym miejscem w tym rejonie jest miasteczko Blarney, które znane jest przede wszystkim ze słynnego kamienia z Blarney, którego pocałowanie daje ponoć dar elokwencji.

Wschodni Cork
Słynna miejscowością jest Midleton gdzie znajduje się destylarnia znakomitej whiskey Jameson, która jest udostępniana zwiedzającym. Zaczęła działać w 1833 r. i w szczytowym okresie produkowała około 140 tys. litrów whiskey rocznie, tutaj też destylowano znakomity Cork Dry Gin. Produkcję tego trunku została zakończona w tym miejscu w 1975 r. Nieopodal leży Cobh, ważny port, baza floty wojennej, a jednocześnie jeden z najważniejszych portów, z których emigrowały tysiące Irlandczyków do Ameryki. Szacuje się, że stąd udało się w poszukiwaniu lepszego życia za oceanem około 4 milionów Irlandczyków w XIX w. Z tym portem wiążą się również losy takich znanych statków jak Titanic, który właśnie tutaj zawinął po raz ostatni przed swoją tragiczną podróżą przez Atlantyk, to właśnie tutaj wsiedli ostatni pasażerowie!! To właśnie nieopodal Cobh został storpedowany w czasie I wojny światowej statek pasażerski Lusitania, który stał się symbolem okrucieństwa wojny na morzu. Warto pamiętać, że to właśnie stąd w 1838 r. wypłynął w pierwszy udany rejs transatlantycki SS SIRIUS.