Dolina rzeki Boyne to unikatowe zetknięcie z prehistorią w postaci słynnych grobowców korytarzowych, w tym z najsłynniejszym w Newgrange. Chcąc zwiedzić te wspaniałe zabytki należy udać się do Brú na Bóinne Visitor Centre gdzie rozpoczynają się wszystkie wycieczki, trafić tam łatwo bo dojazd jest dobrze oznaczony z każdej strony. Czy to od Droghedy czy to od strony Slane.
Grobowce zostały uznane za Miejsce Światowego Dziedzictwa przez UNESCO i to jest choćby wystarczający powód dla którego warto w weekend wyrwać się na zwiedzanie.
Newgrange
Najsłynniejszy z grobowców przypomina z zewnątrz ogromny statek kosmiczny, który właśnie wylądował. Jego obecny wygląd zewnętrzny to współczesna rekonstrukcja. Grobowiec powstał około 5000 lat temu, średnica wynosi około 80 m, wysokość 11 m. Kopuła jest pokryta warstwą ziemi i porasta ją trawa, zewnętrzna ściana grobowca składa się z białego kwarcytu z Gór Wicklow. Pierwotnie grobowiec był otoczony 38 wielkimi głazami stanowiącymi swoistą obręcz, do dzisiaj przetrwało 12. Przed wąskim wejściem leży potężny głaz z pięknym, charakterystycznym wzorem potrójnej, łączonej spirali, zwanej triskelem. Jest to symbol wieczności, czasu i przestrzeni. Do wnętrza prowadzi wąski, 19 m. korytarz, szeroki na jednego człowieka, wzmocniony płytami kamiennymi, komora wysoka na 6 m ma perfekcyjnie ułożone sklepienie kamienne przypominające nałożone na siebie łuski, wiele z kamieni użytych do budowy jest zdobionych wzorami geometrycznymi. Komora posiada trzy boczne nisze, panuje w niej absolutna ciemność. Jedynym wyjątkiem jest przesilenie zimowe, 21 XII, kiedy to promienie słoneczne wpadają przez mały otwór nad wejściem, rozświetlają na krótki czas (około 17 minut) korytarz i wpadają do głównej komory. Zjawisko zachodzi między 19 a 23 XII, z największym nasileniem 21. W trakcie zwiedzania demonstrowany jest ten moment za pomocą światła elektrycznego. Chcąc zobaczyć prawdziwe wejście światła do komory są organizowane zapisy. W 2006 r. zgłoszeń było 27,5 tys, szczęśliwców wylosowano 50 , po 10 osób na każdy dzień.
Knowth
Kompleks grobowców Knowth leżący nieopodal Newgrange pozostaje w cieniu sąsiada. Z punktu widzenia nauki jest on równie interesujący, a może i bardziej! Grobowce zostały zbadane dopiero pod koniec lat’60 XX w., a prace archeologiczne trwają także i dzisiaj. Badania wykazały, iż w neolicie, około 4-5 tys. lat temu powstały pierwsze grobowce korytarzowe, około 4 tys lat temu pojawiła się rozwinięta kultura garncarska, a około 2 tys lat temu wykazano ślady kultury celtyckiej. Chrześcijaństwo również zaznaczyło swoją obecność w Knowth poprze wydrążenie systemu korytarzy pod grobowcami, kontynuowali to później Normanowie na początku drugiego tysiąclecia. Największy grobowiec w Knowth posiada korytarz zachodni wiodący do komory długi na około 34 m, tym samym jest on większy niż Newgrange, ma także drugi korytarz, wschodni mierzący 40 m!. Istnieje 18 mniejszych grobowców, konstrukcyjnie te większe podobne są do Newgrange, komora posiada boczne nisze, które w rzucie pionowym przypominają nieco krzyż. Wiele grobowców posiada bogate zdobienia kamieni bocznych, w formie geometrycznych elementów.
Dowth
Najmniej popularny kompleks grobowców, nie jest udostępniany turystom, gdyż trwają w nim prace archeologiczne. Grobowce korytarzowe liczą około 5000 lat, wyróżniono dwa grobowce, znacznie mniejsze niż Knowth i Newgrange. Grobowiec nazwany Dowth North ma 14 m korytarz prowadzący do komory, i jest wysoki na 3 m. Drugi, Dowth South, ma krótki korytarz liczący 3,5 m. W czasie przesilenia zimowego również światło wpada do komory grobowca.
Bitwa nad rzeką Boyne
Na południowym brzegu Boyne, około 3 km na północ od wsi Donore znajduje się pole jednej z najważniejszych bitew w dziejach Irlandii. Dojazd na pole bitwy jest dobrze oznaczony z drogi N51 Slane – Drogheda, tylko dla samochodów osobowych, a także z dróg N1, N2 i autostrady M1.
Bitwa nad rzeką Boyne została stoczona 12 lipca 1690 r. (można się również spotkać z datą 1 lipca, gdyż jest to data w kalendarzu juliańskim, który obowiązywał w Anglii jeszcze w XVIII w., zaznacza się wówczas O.S.-stary styl), pomiędzy katolickimi wojskami Jakuba II Stuarta walczącego o tron angielski, a protestancką armią Wilhelma Orańskiego. Po stronie katolickiej stanęło 25 tys ludzi, Irlandczyków, Francuzów i innych, po stronie protestanckiej 36 tys protestantów ze Szkocji, Anglii, Danii, Niemiec i Holandii, dowodził nimi ogłoszony królem Anglii, Książe z Niderlandów, Wilhelm Orański. Śmiały atak Wilhelma Orańskiego poprowadzony przez rzekę spowodował panikę w armii katolickiej co doprowadziło do porażki i straty około 1,5 tys ludzi. Pod kątem militarnym zwycięstwo protestantów nie było kluczowe, jednak pod względem politycznym był to miażdżący cios. Jakub II znalazł się w odwrocie, a jego zwolennicy stracili wiarę w zwycięstwo. Wkrótce katolicki król został zmuszony do opuszczenia Irlandii, jakobici ponieśli klęskę, a Irlandia wpadła pod dominację protestantów.
Zwycięstwo nad Boyne do dzisiaj jest świetowane przez stworzony w tym celu Zakon Orański (Orange Order), powstały w końcu XVIII w. 12 lipca jest wielkim świętem protestantów w Irlandii Północnej, którzy podkreślają swoją wyższość nad katolikami, tradycyjnie organizowane są liczne przemarsze, palenie stosów, na których płoną kukły papieża i flaga irlandzka. Przez dziesięciolecia dochodziło na tle tych sekciarskich konfrontacji do starć społeczności protestanckiej z katolicką na Północy. Obecnie w czasie trwania procesu pokojowego w Irlandii Północnej przywiązuje się dużą wagę, aby obchody 12 lipca nie miały charakteru konfrontacyjnego.