KELLS W HRABSTWIE MEATH

Niedaleko od Dublina, w kierunku północno-zachodnim znajduje się miasteczko Kells. Leży na głównej drodze N3 łączącej Dublin z Cavan. Dzisiaj jest senne i leżące nieco na uboczu turystycznych szlaków, jednak swoją przeszłością może zaskoczyć wybrednych badaczy historii. Warto więc podróżując po wschodniej Irlandii zatrzymać się w Kells choćby na kilka godzin, albo i weekend.

Miasteczko przeszło do historii dzięki jednemu z najpiękniejszych manuskryptów średniowiecznych, Book of Kells (Księgi z Kells) przechowywanej w Trinity College w Dublinie. Dzieło powstało w klasztorze założonym w 804 r. przez mnichów ze szkockiej wyspy Iona, gdzie klasztor założył wcześniej Św. Kolumbana. Skądinąd bardzo ciekawa postać, mnich, który został w zasadzie wygnany z Irlandii do Szkocji za nielegalne skopiowanie księgi – chyba pierwszy w dziejach proces o prawa autorskie! W 877 r. przeniesiono relikwie świętego właśnie do Kells. W X w. kilka razy klasztor był najeżdżany przez wikingów. Słynna Księga z Kells, powstała w IX w., w 1007 r. została skradziona, ale udało się ją odnaleźć w 9 tygodni później bez złotej skrzyni, w której była przechowywana, z lekkimi zniszczeniami. W 1152 r. zebrał się w Kells synod biskupów irlandzkich, który ostatecznie podzielił wyspę na diecezje. Wiek XII to schyłek opactwa.

 

Na cmentarzu przy kościele, na małym wzniesieniu znajduje się uszkodzona 30 m okrągła wieża i trzy Wysokie Krzyże. Wieża powstała przed 1076 r., gdyż w tym roku zamordowany został w niej Wysoki Król Irlandii Murchadh Mac Flainn. Obok stoi Krzyż Południowy dedykowany Św. Patrykowi i Św. Kolumbanowi prawdopodobnie z IX w. Można na nim doszukać się na wschodniej stronie wizerunku Adama i Ewy, Kaina i Abla, Daniela w jaskini lwa, męki Izaaka, Św. Pawła i Antoniego na pustyni, na szczycie Dawida z harfą oraz cudu z manną i rybami. Na zachodniej znajduje się Ukrzyżowanie i Chrystus na Sądzie Ostatecznym. Poza tym znajduje się na nim wiele zdobień geometrycznych i zwierzęcych. Kilka metrów na północny zachód stoi drugi, wysoki i ładny krzyż. Na wschodniej stronie widoczne są sceny Chrztu Chrystusa w Jordanie, Wesele w Kanie Galilejskiej, Trzech Mędrców i Herod, Przybycie Chrystusa do Jerozolimy, na zachodniej części widać Adama i Ewę, Arkę Noego, powrót Izraelitów do Ziemi Obiecanej. Przy nowym kościele znajduje się niedokończony krzyż z wizerunkiem Ukrzyżowania, można na tym przykładzie zobaczyć różne etapy tworzenia krzyży. Na cmentarzu znaleźć można jeszcze bazę kolejnego krzyża. Natomiast słynny Krzyż Targowy, który stał w centrum miasteczka na rozstaju dróg, został przeniesiony w bardziej bezpieczne miejsce i znajduje się przed Heritage Centre, na bazie znaleźć można sceny bitewne i zwierzęta, na wschodniej stronie grób Chrystusa z żołnierzami, Adama i Ewę, Kaina i Abla, Daniela w jaskini lwa, mękę Izaaka, na zachodniej stronie m.in. Ukrzyżowanie.

Obok kościoła stoi dawne kamienne oratorium nazywane Domem Św. Kolumbana. Budynek powstał prawdopodobnie w IX w. , być może jako miejsce spoczynku relikwii świętego, dach jednak jest późniejszy.

Ta mała miejscowość, pełna uroku warta jest odwiedzenia, nawet w czasie wypadu weekendowego. Polecam!