Franciszkanie, O’Connell I De Valera czyli po prostu ENNIS!
Stolica hrabstwa Clare to handlowe miasto leżące między Limerick a Galway. Zwarte centrum tworzone jest przez kilka ulic ze starą zabudową i największymi atrakcjami miasta w tym opactwem franciszkanów, pomnikiem O’Connella i Muzeum hrabstwa Clare. Przez centrum płynie rzeczka Fergus.
Dzieje Ennis sięgają średniowiecza, około 1247 r. powstaje klasztor franciszkanów ufundowany przez ród O’Brienów. Dzięki klasztorowi miasto stało się istotnym centrum intelektualnym kształcącym setki mnichów. Przez stulecia Ennis było ważnym ośrodkiem handlu na zachodzie Irlandii. Rozgłosu miastu przydało w 1828 r. wybranie właśnie tutaj Daniela O’Connella na członka Izby Gmin parlamentu brytyjskiego. Ten wielki irlandzki patriota, był pierwszym katolikiem w parlamencie w Londynie. Ku pamięci tego wydarzenia mieszkańcy Ennis ufundowali pomnik stojący w centrum. W wyniku Wielkiego Głodu w drugiej połowie XIX w. Ennis podupadło. Nowa szansa dla miasta pojawiła się w latach trzydziestych XX w. Kiedy rozpoczęto budowę portu lotniczego Shannon, które wkrótce stało się ważnym lotniskiem transatlantyckim. W 1947 r. uruchomiono w Shannon pierwsza na świecie strefę wolnocłowa. Ogromne inwestycje spowodowały również rozwój gospodarczy Ennis. W 1997 r. Ennis zostało uznane pierwszym Miastem Epoki Informatycznej (Information Age Town) co wiązało się z posiadaniem przynajmniej jednego komputera osobistego w gospodarstwie domowym. W 2005 r. miasto zostało laureatem corocznego konkursu na najczystsze miasto Irlandii (Irish Tidy Town).
Ścisłe centrum miasta rozciąga się między Harmon Row, Abbey Street, O’Connell Street i Parnell Street. Całkowite obejście centrum zajmuję około pół godziny. Dworzec kolejowy i autobusowy jest nieco na uboczu od centrum, w odległości około 10 minut. Do centrum Ennis prowadzi z niego Station Road, którą dochodzi się do głównej ulicy miasta, O’Connell Street przy katedrze Świętych Piotra i Pawła.
Najważniejszym zabytkiem miasta jest opactwo franciszkanów. Klasztor franciszkanów ufundował Donchad Cairbreach O Brien, król Thomondu na krótko przed swoja śmiercią w 1242 r. Najstarsza część kościoła, która przetrwała do naszych czasów to chór z pięknym pięcioczęściowym oknem w części wschodniej. Klasztor został przebudowany i rozbudowany przez Turlougha O Brien w 1287 i 1306 r., on to ufundował nieistniejące już witraże. Maccon Macnamar w 1314 r. przebudował zakrystię oraz refektarz. Papież Klemens nadał przywileje opactwu w 1350 i 1375 r. doceniając tym samym znaczącą rolę Ennis jako miejsca kształcenia 350 zakonników i 600 uczniów. Te liczby świadczą o znaczącej roli klasztoru w ówczesnym świecie. W 1615 r. opactwo spadło do rangi kościoła parafialnego, ostatni z wybitnych mnichów niejaki Bruodin zmarł w 1617 r. W czasach Cromwell usunięto ostatnich duchownych, a od końca XVII w. opactwo popadało w ruinę. W 1969 r. ruiny zostały zwrócone franciszkanom.
Historię miasta, jak i całego hrabstwa, można poznać w Muzeum hrabstwa Clare Stałą ekspozycja jest wystawa „Bogactwa Clare”, w której ujęto dzieje hrabstwa od czasów prehistorycznych po współczesność. Ekspozycja podzielona jest na kilka części. Ziemia pokazuje geologie, wczesne osadnictwo i rolnictwo hrabstwa, a także efekty wykopalisk na Roughan Hill. Potęga to cześć poświęcona ziemi jako dającej władze i potęgę, pokazane zostały dzieje zamków i fortów, wpływy rodu O’Brienów, a także rola Eamona de Valery, wybitnego polityka współczesnej Irlandii, który był reprezentantem hrabstwa Clare przez wiele lat. Wiara to część przedstawiająca wpływy chrześcijaństwa na przestrzeni stuleci, aż do współczesności, gdzie m.in. losy Sióstr Miłosierdzia, w których dawnym budynku mieści się obecnie muzeum. Woda ukazuje związki hrabstwa z rzeką Shannon i Atlantykie, które zawsze stanowiły podstawę egzystencji. Energia rozumiana jest jako potencjał ludzi, pokazana została witalność mieszkańców Clare, zamiłowanie do muzyki, zabawy i sportu.
W południowej części O’Connell Street, przy Station Road, znajduje się katedra św.św. Piotra i Pawła. Świątynia powstała w XIX w., teren pod budowę podarował w 1828 r. Francis Gore, protestant. Projektem zajął się Dominick Madden, który zaprojektował także katedry w Ballina i Tuam. Początkowo miła to być kościół parafialny. Z przyczyn finansowych budowa znacznie się przeciągnęła, dopiero w 1842 r. odprawiono tutaj pierwszą mszę. W 1990 r. świątynia została podniesiona do rangi katedry przez biskupa Harty’ego.
W Ennis widoczne są ślady niepodległościowej tradycji miasta. Na centralnym placu, O’Connell Squere znajduje się pomnik poświecony Danielowi O’Connellowi, nazywanemu „Wyzwolicielem” lub „Ojcem Narodu”. O’Connell działał na rzecz obrony praw katolickiej ludności Irlandii w XIX w., właśnie głosami mieszkańców Ennis został wybrany posłem do Izby Gmin, zostając pierwszym katolikiem w tym gremium. Przy mostku nad rzeką Fergus, prawie naprzeciwko opactwa franciszkanów, znajduje się pomnik Powstania Wielkanocnego z 1916 r., idąc na północ od mostku ulicą Newbridge Road dochodzi się do parku, w którym znajduje się budynek sądu, a przed nim pomnik Eamona de Valery. Wybitny mąż stanu, prezydent Irlandii, był przez wiele lat posłem z hrabstwa Clare w parlamencie Irlandii. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych zrealizowany został interesujący projekt rzeźbiarski nazwany Dromore Woods Sculpture Trail w ramach Ennis Sculpture Initiative. Projekt pod kierunkiem rzeźbiarza Carmela Doherty’ego składa się z 10 rzeźb dłuta różnych artystów, które ustawione zostały, w większości, nad rzeką Fergus, poruszają one tematykę historyczną, kulturową jak i sportową.