Biblioteka Arcybiskupa Marsha

 

W samym sercu Dublina, nieopodal katedry Świętego Patryka znajduje się szacowna Biblioteka Marsha, pierwsza biblioteka publiczna w Irlandii. Powstała 308 lat temu i mieści się w budynku, który jako jeden z niewielu zachował swoje pierwotne przeznaczenie aż do naszych czasów.

Budynek Biblioteki.

 Bibliotekę zbudował arcybiskup Narcissus Marsh na gruntach pałacu St. Sepulchre, według projektu Sir Williama Robinsona (1645-1712), który był geodetą generalnym, mianowanym w 1670 roku przez wicekróla Lorda Berkeleya. Jego prace sprzed 1670 roku nie są znane, dlatego przypuszcza się, że przyjechał z Anglii aby zastąpić zmarłego w 1669 roku architekta Kapitana Johna Mortona , który działał z poręczenia wicekróla Lorda Ormonda.

William Robinson zostawił po sobie 19 znanych prac, między innymi prowadził przebudowę górnego i dolnego dziedzińca w Dublińskim Zamku, zaprojektował St. Mary’s Church i Royal Hospital Kilmainham. Sir William Robinson pełnił swój urząd do 1700 roku, dzielił go od 1684 roku z Williamem Molyneaux.
W 1703 roku został uwięziony z powodu skandalu finansowego. Opuścił Irlandię na dobre w 1709 roku i zmarł w Anglii w 1712 roku.


Arcybiskup Marsh.

 Założyciel Biblioteki – Narcissus Marsh (1638-1713) urodził się w Wiltshire, w Anglii. Był najmłodszy z piątki rodzeństwa. Jego rodzice William Marsh i Grace Colburn, widocznie niezadowoleni z prostoty swoich własnych imion nadawali dzieciom tak przemyślne i rzadko spotykane imiona jak Epaphroditus, Onesiphorus czy już może bardziej swojsko brzmiące – Narcissus.
Przyszły arcybiskup uczył się w Oxfordzie, został wyświęcony przez dr Skindera w 1662 roku mimo, że jeszcze nie był w odpowiednim na księdza wieku. Dostał ofertę pracy w Swindon, lecz gdy tam przybył zorientował się, że osoba, która załatwiła mu tę posadę oczekiwała aby ożenił się z pewną kobietą. Oburzony Narcissus, który nie miał zamiaru żenić się, opuścił intratną posadę kapelana.
W 1679 roku został wysłany do Irlandii jako rektor Trinity College. W 1683 roku konsekrowany na Biskupa Farns i Leighlin, ale po dojściu do władzy Jamesa II został zmuszony, w 1689 roku, do opuszczenia Irlandii i ucieczki do Anglii. Został Pastorem Gresfordu, Flintshire i Canon. Wrócił do Irlandii w 1691 roku po bitwie pod Boyne, wtedy też został Arcybiskupem Cashel i trzy lata później Arcybiskupem Dublina. Prymasem Armagh został w 1703 roku. Tam naprawiał katedrę i przebudowywał kościoły na własny koszt.
Był uczonym oddanym modlitwie i studiom naukowym. Kiedy był Rektorem Trinity College napisał w swoim dzienniku: „Znajduję to miejsce bardzo kłopotliwym częściowo z powodu dużej ilości interesów i niestosownych wizyt, do których Rektor jest zobowiązany i częściowo z powodu chorego systemu edukacyjnego i młodych naukowców, którzy są niegrzeczni i ignoranccy.”
Miał temperament naukowca, uwielbiał opracowywać matematyczne problemy i osiągał sukcesy: „Na chwałę Boga i jego miłosierdzia, dzisiejszego wieczoru znalazłem drogę do znalezienia odległości księżyca od centrum Ziemi bez pomocy paralaksy.”
Jako Rektor w Trinity College miał niebagatelny wkład w jego rozwój – wspierał rozwój języka irlandzkiego, zaczął budować budynki College Hall i Kaplicę, oraz przyczynił się do sprawdzenia i kontroli zbiorów Uniwersyteckiej Biblioteki.
Jego zainteresowania dotyczyły dziedzin typowo humanistycznych jak i nauk ścisłych i botaniki. W 1683 roku został jednym z pierwszych członków Dublińskiego Towarzystwa Filozoficznego. Ofiarował Towarzystwu wczesną pracę „Wstępny esej do doktryny dźwięku, zawierającą propozycje do ulepszenia akustyki (Praca została wydrukowana w Philosophical Transactions, Noo.156, Oxford, 1684). Był pierwszym naukowcem, który używał słowa – mikrofon. Był również specjalistą od gąsienic i robaków a także interesował się naukowymi przyrządami.
Pomysł założenia biblioteki pojawił się gdy Marsh był Rektorem Trinity College i obserwował trudności w korzystaniu z tamtejszej biblioteki.
W 1700 roku w liście do przyjaciela Dr. Thomasa Smitha w Anglii wyjaśnił intencje zbudowania biblioteki publicznej i prosił o pomoc w wybieraniu książek. Wyjaśnił, że mimo, iż dom Arcybiskupa St. Sepulchre’s gdzie mieszkał „może być nazwany pałacem z powodu pokoi ogólnych, nie ma kaplicy ani biblioteki należącej do tego domu, a nawet odpowiedniego pokoju aby trzymać książki, dlatego też są rozproszone w trzech odległych pokojach”.
 I tak pomysł zbudowania biblioteki przerodził się wkrótce w realny projekt. Podczas gdy Narcissus był Arcybiskupem Dublina i mieszkał samotnie jako kawaler w Pałacu ST. Sepulchre zaproponował swojej siostrzenicy, aby zajmowała się gospodarstwem domowym. Dziewiętnastoletnia Grace Marsh była dość znudzona dyscypliną panującą w domu surowego stryja. Tak więc 10 września 1695 roku napisał on w dzienniku: „Dzisiejszego wieczoru miedzy 8 a 9 moja siostrzenica, nie mając boskiej bojaźni, wykradła się z mojego domu i tej nocy została poślubiona Chas. Proby pastorowi Castleknock w Tawernie i spędziła tam noc poślubną – Bóg widzi moje cierpienie..”
Grace przeżyla 85 lat, a po swojej śmierci została pochowana ze swoim stryjem Arcybiskupem na cmentarzu przy katedrze Św. Patryka i w sąsiedztwie Biblioteki Marsha.
Romantyczna ucieczka Grace stała się kanwą do opowieści o duchu Arcybiskupa.
Grace bowiem podobno żałowała, że zmartwiła stryja swoim postępkiem i schowała, w jednej z bibliotecznych książek list do niego. Stryj nie mógł go znaleźć za życia, przychodzi więc do swojej biblioteki po śmierci szukając w książkach listu Grace.

 Narcissus Marsh zmarł 2 listopada w 1713 roku. Został pochowany na cmentarzu tuż przy Katedrze Świętego Patryka i przy swojej Bibliotece. Pomnik na jego grobie wykonany przez słynnego arystę rzeżbiarza – Grinlinga Gibbonsa, został przeniesiony w 1728 roku do Katedry Św. Patryka, ponieważ ulegał zniszczeniom z powodu niekorzystnych warunków atmosferycznych.

Narcissus Marsh zostawił Bibliotece wszystkie swoje księgi, a kolekcję manuskryptów wschodnich oddał do Biblioteki Bodleian’a w Oksfordzie.

Kolekcje Biblioteki Marsha.

Bezcenne zbiory biblioteczne znajdują się w prawie nienaruszonym stanie, a książki nie zmieniły swoich miejsc na półkach od czasów Marscha i pierwszego bibliotekarza Eliasa Bouhereau. Biblioteka została formalnie zarejestrowana w 1707 roku, kiedy Parlament Irlandzki uchwalił Prawo dożywotnie o ochronie biblioteki.

W Bibliotece znajdują się cztery główne kolekcje składające się z 25000 książek i między innymi:
– 80 inkunabułów (książek sprzed 1501 roku)
– 430 książek wydrukowanych we Włoszech przed 1600 rokiem
– 1 200 książek wydrukowanych w Anglii przed 1640 rokiem
– 5.000 książek wydrukowanych w Anglii przed 1700 rokiem

Jest tutaj ogromna kolekcja, mszałów, dzieł liturgicznych, brewiarzy, biblie tłumaczone na wiele języków, oraz wersja Biblii Lutra, także wiele dzieł z okresu reformacji, często dość kontrowersyjnych.

Arcybiskup Marsh interesował się naukami ścisłymi, orientalistyką, matematyką i muzyką. Adnotacje w licznych księgach matematycznych zrobione są jego ręką. Jego księgi ofiarowane testamentem są pierwszą kolekcją Biblioteki.
Są to pisma liturgiczne, brewiarze, mszały i przekłady Pisma Świętego na kilka języków.
Księgi pochodzą z różnych dziedzin: teologii, medycyny, prawa, nawigacji, nauk ścisłych, muzyki, geodezji oraz literatury. Znajdują się tutaj dzieła w różnych językach: hebrajskim, arabskim, tureckim, rosyjskim. Na jednej z hebrajskich książek pochodzącej z 1491 roku Marsh zapisał – „Liber rarissimus” – rzadki egzemplarz. (300 lat temu!)

 W 1705 roku Arcybiskup Marsh zapłacił dwa i pół tysiąca funtów za 10.000 dzieł ze zbiorów należących do Edwarda Stillingfleeta (1634 – 1699), arcybiskupa Worcester i tak biblioteka wzbogaciła się o swoją najcenniejszą kolekcję. Jego zbiory były znane jako jedne z najświetniejszych w Anglii.
W tym zbiorze znajdują się dzieła wydrukowane przez pierwszych drukarzy angielskich : Berthelet’a, Daye’a, Fawkes’a, Pynsone’a, Notarziego, Siberche’a, Wolfe’a.
Najcenniejszym nabytkiem był ozdobiony różą i liśćmi winogronowymi (symbolem Tudorów) psałterz, gdzie znajduje się odpust wydany przez Kardynała Campeggio i Thomasa Wolsey’a na zebranie funduszy na budowę Katedry w Hereford. Dzieło datowane jest na rok 1524, a wydrukowane przez Richarda Pynona w Londynie.

Następna kolekcja należała do Doktora Eliasa Bouheréau, uchodźcy hugenockiego, który wyjechał z Francji w 1685 roku i był pierwszym bibliotekarzem w Irlandii, właśnie w Bibliotece Marsha.
On także oddał do dyspozycji Biblioteki swoje książki. To zbiór dotyczący sporu protestanckiego i teologii, oraz działalności Uniwersytetu Saumur, gdzie studiował. Wiele z tych dzieł jest unikalnych.
W 1745 roku John Stearne (1660-1745) zapisał Bibliotece swoje książki. Był poprzednikiem Swifta jako Dziekana Katedry Św, Patryka. Był również Biskupem Clogher od 1717 roku. W Trinity College, którego był wychowankiem, pełnił funkcję zastępcy rektora.
Był bliskim przyjacielem zarówno Swifta jak i Stelli. Swiftowi zawdzięczał naukowy awans.
Jego kolekcja książek zawiera jedno z najstarszych dzieł – Listy do Przyjaciół – Cycerona – wydane w Mediolanie w 1472 roku.

 Oprócz tych bezcennych kolekcji w Bibliotece znajduje się 300 manuskryptów, a najcenniejszy z nich to „Żywoty Irlandzkich Świętych” z 1400 roku, napisany po łacinie oraz Sacrum Professional – z XV wieku – należące do Kościoła Jana Ewangelisty w Dublinie (obchody Wielkiego Tygodnia na podstawie misterium Odwiedziny Świętego grobu – tam zawartego.)
Arcybiskup Marsh czuwał nad tłumaczeniem Starego Testamentu na irlandzki przez biskupa Bedela. Testament ukazał się w 1685 roku przy poparciu finansowym chemika i filozofa Roberta Boyla. Dwa tomy z oryginalnym tłumaczeniem znajdują się w Bibliotece, jeden tom wraz z Apokryfami – w Cambridge.
Biblioteka posiada partytury z XVII wieku, tabulatury na lutnię z końca XVI wieku, oraz rzadkie Madrygały z XVI wieku drukowane w Wenecji, Antwerpii i Londynie i wiersz dla Królowej Elżbiety I napisany przez sir Waltera Raleigha.

Manuskrypty dotyczące historii Irlandii zostały zebrane przez Dudleya Lotusa.
Biblioteka posiada księgi drukowane w 112 miejscach w Niemczech – między innymi, najbardziej znane to – Frankfurt, Kolonia, Lipsk, Wittenberga, Jena, Hamburg, Rostock.
W jednej z sal zgromadzono księgi z Historii Irlandii, opublikowane w czasie XX wieku.
W Bibliotece znajdują się specjalne kabiny gdzie korzystający ze zbiorów byli wraz z cennymi książkami zamykani.

Wystawy w Bibliotece Marsha.

Biblioteka jest otwarta dla publiczności, ma ogólnodostępny katalog i odbywają się w niej wystawy będące okazją do poznania jej bogatych zbiorów. Wydawane sa druki okolicznościowe i pieczołowicie opracowywane katalogi wystaw. Od 2000 roku w Bibliotece systematycznie organizowane są wystawy tematyczne wykorzystujące bogate zbiory. Wystawy otwierają zawsze osoby ważne dla życia kulturalnego Irlandii lub związane z tematem wystawy.

 Wystawa – Liście z przeszłości (Leaves from the Past)
Księgi botaniczne ze zbiorów Biblioteki Marsha.

Otwarcie wystawy odbyło się 1 czerwca 2000 roku, trwała do wiosny 2001. Wystawę otworzyła słynna Helen Dillon – botanik z Dublina. Na wystawę wybrano rzadkie i szczególnie charakterystyczne książki z XVI i XVII wieku – zielniki i książki o ogrodach w różnych językach, z przepysznymi ilustracjami.
Znalazły się tam książki najsłynniejszych europejskich botaników: pioniera botaniki Carolusa Clusiusa (1526-1609), Linneusza, Remberta Dodoensa, Kenelma Digby, Nehemiaha Grew, Johna Gerarda, Leonharda Fuchs, Johna Ray i Matthiasa de l’Obel, od którego nazwiska pochodzi nazwa kwiatu lobelii.
Księgi zawierają niespotykane ilustracje i drzeworyty rzadkich roślin, drzew i owoców.
Największą atrakcją były wiadomości dotyczące tajemniczej mandragory, rośliny, która podobno wydaje krzyk gdy się ją wyrywa z ziemi, przypisywano jej właściwości magiczne i stosowano jako roślinę leczniczą. Szczególną wagę przywiązywano do korzenia, który podobno był wyobrażeniem ludzkiej postaci.

 Wystawa – Złote Runo (The Golden Fleece)

Była to specjalna wystawa na trzechsetlecie biblioteki i otworzyła ją pani Prezydent Irlandii Mary McAleese 9 lipca 2001 roku, wystawa trwała do wiosny 2002.
Wystawiono najciekawsze i najcenniejsze dzieła reprezentujące medycynę, astrologię, religię, prawo, matematykę, architekturę i podróże. Wystawiono również specjalną gablotę z manuskryptami irlandzkimi.

 Wystawa Od największych do najmniejszych (From Major to Minor)

Wystawa największych i najmniejszych książek w Bibliotece została otwarta przez ambasadora Francji 25 czerwca 2002 roku i trwała do wiosny 2003 roku.
Na wystawie znalazły się książki najlepszych wydawców, między innymi dzieło „Religijne obrzędy i zwyczaje” – J.F. Bernard and Bernard Picarta oraz przepiękny, drogocenny Ionian Antiquities. Na wystawie pokazano tablice towarzyszące kapitanowi Cookowi w jego wyprawach. W katalogu wystawy wspomniano, że XVIII- wieczne młode damy musiały być zszokowane widokiem ilustracji z półnagimi mężczyznami. Można było obejrzeć Księgę męczenników Foxa, zawierającą przerażające prześladowania ludzi, palenie na stosie, torturowanie.

Anatomia humani corporis – Govarda Bidloo’s – pokazująca przedziwne tablice z ludzką anatomią. Można było obejrzeć księgi kwiatów – Gerards’a Zioła (Herbals) i Rabels’a – Theatrum Florae.
Najmniejszą książka w Bibliotece Marsha jest Consolation of Philosophy – Boethiusa’a.

 Wystawa – Fontanna geniuszu – The Fountain of Genius
Wystawa wierszy, sztuk i prozy

Wystawa otwarta przez Johna O’Donoghue – Ministra Sztuki 4 września 2003 trwała do wiosny 2004 roku. Przedstawione na niej zostały książki najsłynniejszych pisarzy Shakespeare’a, Chaucer’a, Moliere’a, Rabelais’a, Petrarki, Boccacia, Goldsmitha, Sheridana, Moore’a.
Jedno z dzieł pokazywanych na wystawie to „Scandalous Profession” – Gorszące zawody zawierające XVII-wieczne książki potępiające teatr jako obrzydliwy, bluźnierczy i niemoralny.
Na wystawie znalazły się także kopie sztuk wystawianych w Smock Alley Theatre, a także druki dotyczące zamieszek w 1747 roku.

 Wystawa What is the Stars? (Czym są gwiazdy?)

Na wystawie przedstawiono dawne drukowane księgi o astronomii i astrologii. Otwarcie odbyło się 16 czerwca (Bloomsday) 2004 roku i wystawa trwała do 2006 roku. Wystawę otworzył Seamus Heaney.
Ekspozycja zawierała szczególne XVI i XVII-wieczne księgi ze wspaniałymi ilustracjami i drzeworytami.
Na ilustracjach można było obejrzeć najdawniejsze teleskopy, obserwatoria, komety, planety i mapy księżyca. Była tam również opublikowana przez polskiego astronoma Heweliusza kulminacja Wenus (opisana najpierw przez młodego, angielskiego astronoma Jeremiaha Horrocksa).

Ekspozycja obfitowała w dzieła Ptolemeusza, Newtona, Halleya, Keplera, Galileusza i Kartezjusza. Na wystawie był również list samego arcybiskupa Marsha opisujący kometę, która pojawiła się nad Dublinem w 1680 roku.
Z dziedziny astrologii przedstawiono intrygujące księgi Johna Dee (astrologa Królowej Elzbiety I), almanachy Johna Partridge’a, który był ofiarą wyszukanego żartu Jonathana Swifta.
Pokazano też dzieło Richarda Saundersa z ilustracjami linii twarzy, które mialy być zależne od planet.

 Wystawa The New World – Nowy Świat

Najstarsze drukowane książki poszukiwaczy i odkrywców. Wystawa otwarta 22 maja 2006 przez ambasadora USA, trwała do wiosny 2007 roku.
Na wystawie pokazane zostały XVI i XVII wieczne książki opisujące odkrycie Północnej i Południowej Ameryki ze wspaniałymi drzeworytami i rycinami.
Można było obejrzeć pierwszy opis Nowego Jorku po angielsku i słynną romantyczną historię indiańskiej księżniczki Pocahontas i kapitana Johna Smitha. Wystawiono rewelacyjne mapy obu Ameryk i rzeki Mississipi. Znalazły się tutaj także sprawozdania z niesławnych procesów czarownic z Salem oraz książki Benjamina Franklina, Toma Paine’a i Jamesa Monroe, który stworzył deklarację zwaną Doktryną Monroe z 1823 roku (dotyczyła ona tego, że kontynet amerykański miał nie podlegać dalszej kolonizacji ani ekspansji politycznej ze strony Europy, w zamian za to Stany Zjednoczone miały nie ingerować w sprawy państw europejskich i ich kolonii)
Można było obejrzeć materiały dotyczące wypraw Samuela de Champlaina (1570-1635) – podróżnika i kolonizatora Kanady, który założył Quebec, odkrył wielkie jeziora kanadyjskie i był pierwszym gubernatorem Kanady, ustanowił Order Dobrej Otuchy, do dziś przyznawany przez gubernatorów Nowej Szkocji, co prawda trzeba chociaż raz odwiedzić Nową Szkocję, aby otrzymac ten rycerski order mówi Rezolucja rządowa nr 1111.
Na wystawie pojawiły się również materiały po René-Robercie Cavelier de La Salle, francuskim odkrywcy delty Missisipi i badaczu Ameryki Północnej. Urodził się 21 listopada 1643 w Rouen we Francji, a zginął zamordowany 19 marca 1687, na zupełnie dzikim wybrzeżu Teksasu przez współtowarzyszy własnej ekspedycji. Tak wysoka czasami była cena poszukiwań i nowych wyzwań. (De la Salle wpadł na pomysł założenia kolonii w okolicach Nowego Orleanu w delcie Missisipi, jednak nie mogł odnaleźć delty od strony morza i statki wylądowały na zupełnie dzikim wybrzezu Teksasu ).


 Wystawa – Ziemia jedwabiu i mędrców (Land of Silk and Sages)

Wystawa otwarta przez chińskiego ambasadora 17 maja 2007 i trwała jak zwykle do następnej wiosny 2008. Ekspozycja przedstawiła książki reprezentujace najwcześniejsze relacje z Chin przez podróżników z Zachodu. Zaprezentowany został atlas dzielnic Pekinu, fantastyczne ilustracje postaci cesarza i cesarzowej Chin, wraz ze służącymi trzymającymi nad nimi parosolki, oraz wiernymi żołnierzami i orkiestrą grająca na trąbkach. Można było obejrzeć „Uwagi i spostrzeżenia” Marco Polo o rządzie chinskim i o kulturze.

Była również gablota poświęcona jednemu z najsłynniejszych mędrców chińskich – Konfucjuszowi oraz książki pokazujące obyczaje, florę, faunę Chin w najstarszych zbiorach bibliotecznych.
Można było podziwać prace poświęcone Murowi Chińskiemu, chińskiej medycynie, hodowli jedwabników, obrzędy i rytuały oraz historię misji jezuickiej.


 Wystawa – Wyspa pod berłem – wczesne drukowane książki angielskie

Obecna wystawa została otwarta przez Ministra sztuki Martina Cullena, 18 czerwca 2008 roku i potrwa do wiosny 2009 roku. Gablota nazwana „The Virgin Queen” zawiera książki matematyka Johna Dee, który był szpiegiem i astrologiem królowej. Przewidział on najbardziej odpowiedni dzień jej koronacji. Historia Królowej Elżbiety I przedstawiona została przez Williama Camdena, który opisuje kłótnię pomiędzy Królową i jej faworytem Lordem Essexem oraz jego impertynenckie, zuchwałe i lekceważące zachowanie wobec niej.
Camden daje również wzruszający opis śmierci Marii, królowej Szkotów.
Wystawa przedstawia książki o czarnej magii, muzyce, medycynie i prawnicze. W prawniczych książkach znajdują się adnotacje prawników i studentów, które są cenne historycznie dla współczesnych adwokatów, sędziów i prokuratorów.
Literacka część ekspozycji zawiera książki Chaucera, Shakespeare’a i Miltona.

Biblioteka szczyci się największymi naukowymi i literackimi sławami, które korzystały z jej zbiorów i ich podpisy zachowały się w księgach zapisowych. Oczywiście częstym gościem był Jonathan Swift, mieszkający nieopodal.
Charles Robert Matusin napisał wiele swoich powieści siedząc przy biurku bibliotecznym.
Biblioteka ze swoimi wspaniałymi zbiorami fascynowała naukowców i pobudzała wyobraźnię i kreatywność pisarzy.
Tom Moore pracował tutaj nad swoim dziełem „Ode sof Anacreon”, które uczyniło go sławnym.
James Joyce również korzystał z Biblioteki i wiadomość o niej zawarł w „Ulissesie”.

Biblioteka Marsha to ważne dziedzictwo Irlandii, ale przede wszystkim nasza europejska spuścizna wielkiej kultury. Można znaleźć tutaj źródła wielkich idei, historię powstawania nowoczesnej nauki.

Ze wzruszeniem zaglądam do gablot z pożółkłymi kartami ksiąg. Dotykam ich grzbietów na półkach.
Książki są jak dusze, a może są jak ludzie… to przecież odważniej i trudniej być człowiekiem. Dusze są zazwyczaj przyporządkowane i w jakiś sposób ocenione. Mogłyby istnieć sobie bez Ostatecznego Sądu. Delikatne i ukryte.
Tęsknimy za zmianą odkrywając ich kolejne stronice. Dotykamy gładkich, ciepłych okładek.
 Można tu przyjść w taki cichy dzień, jak dziś i przy wejściu najpewniej powita Was opiekun biblioteki pan Robert. Rozmawialiśmy z nim o Irlandii, Polsce, Bibliotece i języku irlandzkim, Robert wymienił trzy słowa po polsku, a ja niestety wiedziałam jedynie, że liter irlandzkiego alfabetu jest 18. Ale i tak dostałam specjalny wpis na kartkę z informacjami o bibliotece – zupełnie specjalny prezent – błogosławieństwo na drogę, czyli jedno z najpiękniejszych błogosławieństw irlandzkich – May the road rise to meet you – aby droga wznosiła się na moje spotkanie.
Trzymam tę kartkę jak relikwię, kto wie, może sam Arcybiskup Marsh życzliwie spoglądając na mnie kierował piórem pana Roberta.. Celtowie wierzą, że słowa mają ogromną moc, można słowem skrzywdzić, nawet zabić, ale można również przynieść pociechę. Gdy ze wzruszeniem spoglądam na ten irlandzki tekst, dany mi z tak wielką przychylnością, to mam nadzieję, że przyniesie mi szczęście.

Adres: Marsh’s Library, St Patrick’s Close, Dublin 8, Irlandia

Biblioteka ma dostępny, dokładnie opracowany, katalog on-line

Rada administracyjna biblioteki: Arcybiskupi z Armagh i Dublina, z Kościoła Anglikańskiego Irlandii i dziekani z Kościołów Chrystusowego i Św. Patryka, oraz rektor z Trinity College.
Do 1922 roku były tutaj cztery stanowiska administracyjne.Rząd przyznał jedno stanowisko ministrowi sprawiedliwości.
Pracuje tu kustosz i jego zastępca wybierani przez zarządzających (obecnia panie Muriel McCarthy i Ann Simmons)